YKS (Yükseköğretim Kurumları Sınavı), ortaöğretimden yükseköğretime geçmek isteyenler için ÖSYM tarafından her yıl düzenlenen bir sınav sistemidir. 2018 yılından beri uygulanmakta ve liseden mezun olan herkesin üniversiteye girebilmesi için bu sınavlara girmesi gerekmektedir.
YKS Nasıl Yapılıyor?
Lise eğitimini tamamlayarak üniversite eğitimine devam etmek isteyen veya hali hazırda üniversite okuyan ve üniversiten mezun olmuş, fakat yeniden üniversiteye gitmek isteyenler için herhangi bir üst yaş sınırı olmaksızın ÖSYM tarafından her yıl bir kere düzenlenmektedir.
YKS, üç farklı oturumdan oluşmaktadır. Bu oturumlar şu şekildedir:
- Temel Yeterlilik Testi (TYT): Türkçe, matematik, sosyal bilimler ve fen bilimleri gibi temel konulardan sorular soruluyor. Bu sınavı 2 yıllık ön lisans programlarına girmek isteyenler de çözmek zorundadır. Aynı zamanda AYT’ye de %40 oranında etki etmektedir.
- Alan Yeterlilik Testi (AYT): Seçtiğin bölüme göre farklı alanlardan sorular sorulmaktadır. Sayısal, sözel, eşit ağırlık ve yabancı dil gibi alanlar vardır.
- Yabancı Dil Testi (YDT): İngilizce, Almanca, Fransızca veya Arapça gibi dillerden birini seçerek girilebilmektedir. Bu sınav, yabancı dille eğitim veren bölümlere veya yurt dışındaki üniversitelere gitmek için gereklidir.
YKS’ye Nasıl Çalışılmalı?
Yükseköğretime adım atmanın kapılarını aralayan YKS, birçok öğrenci için stresli ve zorlayıcı bir süreç olabilmektedir. Bu zorlu sınavda başarıya ulaşmak için kapsamlı bir hazırlık sürecine girmen ve doğru adımları atman gerekmektedir.
YKS’ye Hazırlanmak İçin 5 Adım:
- Hedef Belirlemek ve Planlamak
Yola çıkmadan önce, üniversite için hedeflenen bölümler ve bu bölümler için hedeflenen okullar belirlenmelidir. Hedefler belirledikten sonra, hangi sınavlara girileceği ve hangi puanlara ihtiyaç olduğunun araştırılması gerekir. Bu aşamada, ÖSYM’nin resmi sitesi (https://www.osym.gov.tr/) sana yardımcı olabilir.
Sınav tarihleri belirledikten sonra, gerçekçi bir çalışma programı oluşturulmalı. Bu programda, her derse ne kadar zaman ayırılacağı ve hangi Araclarimizdan faydalanacağının planlaması yapılmalıdır. Programını oluştururken, haftalık ve günlük molalara yer verilmesi de unutulmaması gereken konular arasındadır.
- Doğru Araclarimizı Seçmek
YKS’ye hazırlanmak için birçok kaynak mevcuttur. Ders kitapları, yardımcı Araclarimiz, test kitapları ve online kurslar bu Araclarimizdan sayılabilecek sadece birkaç tanesidir. Hangi Araclarimizın seçileceği ise öğrenme stiline, istenilen bölüm için önem verilmesi gereken derslere ve bütçeye bağlıdır.
Seçilecek Araclarimizın güncel ve sınav müfredatına uygun olduğundan emin olunmalıdır. Ayrıca, farklı Araclarimizdan faydalanmak da bilgilerin pekiştirilmesine ve farklı soru kalıplarına aşina olunmasına yardımcı olacaktır.
- Düzenli ve Disiplinli Çalışmak
YKS’ye hazırlıkta en önemli unsur, düzenli ve disiplinli çalışmaktır. Her gün belirli bir program dâhilinde çalışmaya özen gösterilmesi gerekir. Ders çalışma ortamında dikkat dağıtıcı unsurlar olmaması ve motivasyon yükseltmek için gerekli alan, ortam veya nesneler ile verimli çalışma için ara ara mola vermek ihmal edilmemelidir.
- Konuları Ezberlemek Yerine Anlamak
YKS’de ezberden çok, konuları anlamak ve mantığını kavramak önemlidir. Bu nedenle, ders çalışırken sadece okumak yerine, notlar almalı, zihin haritaları çizmeli ve örnek problemler çözmelisiniz. Anlamadığınız konularda ek Araclarimizdan faydalanabilir ve öğretmenlerinizden veya rehberinizden yardım alabilirsiniz.
- Deneme Sınavlarına Girmek:
Deneme sınavları, YKS’ye ne kadar hazır olduğunuzu anlamanın ve eksiklerinizi görmenin en iyi yollarından biridir. Düzenli olarak deneme sınavlarına girerek zaman yönetimi becerilerini geliştirebilir, sınav stresine alışabilir ve hatalarınızdan ders alabilirsiniz.
YKS Puanıyla Hangi Üniversitelere Girilebilir?
YKS sistemi kendi içinde TYT ve AYT olarak ikiye ayrılır. Üniversitede ön lisans bir bölüm okumak için sadece TYT’ye girmek yeterli olurken, lisans bölümlerinden birini seçebilmek için her ikisine de girilmesi gerekir.
Sınav sonuçları doğrultusunda, ÖSYM tarafından öğrenciler tercih ettikleri üniversite ve bölümlere yerleştirilirken puan sisteminden çok, bu puan sistemindeki öğrencinin sıralamasını referans almaktadır. Bu doğrultuda, TYT ve AYT puanları tabiki önemlidir, fakat bu puanların sınava girecek tüm adaylar arasındaki sıralaması sizin hangi bölüme veya üniversiteye yerleşebileceğinizi belirleyen unsurdur.
Peki, YKS’de sıralama neye göre oluşturulur?
YKS sonuçları doğrultusunda sıralama oluşturmada rol oynayan bazı önemli faktörler şu şekilde sıralanabilir:
- Puan Türü: Her bölüme farklı puan türü ile girilir. Örneğin, Sayısal puan türü ile Tıp, Eşit Ağırlık puan türü ile Hukuk, Sözel puan türü ile Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerine girilir.
- Kontenjan: Her üniversitenin her bölümünde kabul edeceği öğrenci sayısı (kontenjan) farklıdır. Kontenjan sayısı ne kadar az ise, o bölüme girmek için o kadar yüksek puan gerekir.
- Adil Yerleştirme Sistemi (AYS): AYS, adayların sınav puanları ve tercihleri doğrultusunda en uygun programa yerleştirilmesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistemde, adayların puanları ve tercihleri ile kontenjanlar göz önünde bulundurularak sıralama oluşturulur.
- Tercihler: Daha fazla adayın tercih ettiği bölümler, daha yüksek sıralamalarda yer alır.
- Eşitlik: Aynı puana sahip iki adaydan, daha yüksek YKS puanı olan aday önce yerleştirilir. YKS puanları da eşit ise, daha yüksek Temel Yeterlilik Testi (TYT) puanı olan aday önce yerleştirilir. TYT puanları da eşit ise, daha yüksek Alan Yeterlilik Testi (AYT) puanı olan aday önce yerleştirilir.
Hedef olarak belirlediğiniz üniversite ve bölümün hangi yıl, hangi sıralama ile öğrenci aldığına bakarak siz de kendinize bir sıralama hedefi koyabilirsiniz.
